Precz z mitomanią, cz. II

Opracowywanie strategii marketingowych, które uwzględniają przyjazne dla środowiska rozwiązania w branży poligraficznej w zasadzie wiele nie różni się od proekologicznych działań w innych sektorach rynku. Jednak w przemyśle poligraficznym pojawia się szczególnie dużo błędnych przekonań i mitów, z którymi starają się walczyć specjaliści z branży, skupieni wokół inicjatywy badawczej Verdigris. W ostatnim numerze magazynu „PRINT & PUBLISHING” przyglądaliśmy się ośmiu najczęściej powtarzanym w branży poligraficznej mitom – dziś kolej na rewizję kolejnych błędnych przekonań.

© Fotolia

Recykling różnych surowców, jak srebro czy aluminium jest generalnie postrzegany jako zjawisko pozytywne. Jednak istnieją wyniki badań naukowych, które pokazują, że wpływ na środowisko naturalne procesu recyklizacji papieru nie jest całkowicie pozytywny. Biorąc pod uwagę redukcję ilości odpadów, wierzymy, że recykling jest dobrym rozwiązaniem – i słusznie, pod warunkiem, że jest on efektywnie zarządzany.

Tezę, że media cyfrowe są mniej szkodliwe dla środowiska niż drukowane, nie jest łatwo obalić. Istnieje jednak szereg izolowanych badań, które porównują prasę drukowaną i pozycje elektroniczne. Problem jest jednak niezwykle złożony, gdyż w analizie należy uwzględnić łańcuch dostaw, a także trwałość mediów. Książki składowane są na półkach od dziesięcioleci i nie wywierają negatywnego wpływu na środowisko (pod warunkiem, że nie są czytane przy sztucznym oświetleniu). Z kolei e-booki wymagają zaangażowania urządzeń cyfrowych, które muszą być aktualizowane. Porównanie mediów cyfrowych i drukowanych jest w fazie rozwoju i opiera się na zastosowaniu norm ISO 16759 służących do obliczania emisji dwutlenku węgla zadrukowanych mediów z różnych sektorów rynku.

W Europie za każde wycięte w celu produkcji papieru drzewo sadzone są trzy nowe. Papier produkowany jest z surowców pochodzących z upraw trwałych. Rentowność utrzymania plantacji zapewnia poprawę jakości życia ludności lokalnej. Jeśli chodzi o wpływ na środowisko przemysłu papierniczego, to wciągu ostatnich kilku dziesięcioleci zanotowano znaczącą poprawę, gdyż coraz więcej papieru podlega recyklizacji, a także sam proces produkcji i przetwarzania jest o wiele bardziej energooszczędny. Rynek celulozowy przekształca się, jednak zyski z tych zmian są wymierne. Szczegółową analizę rynku celulozowego dostarcza raport środowiskowy publikowany corocznie przez UPM-Kymmene.

Mit 5: Druk nie jest tak efektywny, jak media cyfrowe.

Niska wydajność marketingowa to pewnego rodzaju uogólnienie, często używanym do krytykowania druku. Jest to mit, który może być zarazem prawdziwy i nieprawdziwy. Jeśli weźmiemy pod uwagę krótkie i proste wiadomości przekazywane za pomocą mediów cyfrowych, to istotnie mogą one być bardziej skuteczne niż te drukowane, gdyż ich dystrybucja odbywa się praktycznie natychmiastowo. Jednak jeśli chodzi o bardziej skomplikowany i wyszukany przekaz, media drukowane są zdecydowanie bardziej skuteczne. Subtelność odpowiednio dobranej gamy kolorystycznej, zastosowane efekty specjalne i piękne wykończenia nie są dostępne jeszcze dla mediów cyfrowych. Skuteczność przekazu zależy od medium, treści wiadomości, charakteru oczekiwanej reakcji i wielu innych czynników, dlatego jest ona wysoce subiektywna.

Podczas recyklingu papier zostaje odbarwiony przy użyciu detergentów z wodą. Tradycyjne tusze do druku offsetowego są bezpośrednio zmywane z powierzchni papieru w specjalnych zbiornikach, w których papier jest odtłuszczany i suszony za pomocą powietrza. Powszechnie stosowane w cyfrowym druku kserograficznym suche tonery są równie łatwe do wywabienia, jednak nie wszystkie tusze do druku cyfrowego są tak łatwo usuwalne. Podczas zmywania tusze na bazie wody łatwo mieszają się ze sobą i mogą zabarwić papier. Podobnie jak jedna czerwona skarpetka może poplamić cały kosz prania, tak tusze mogą zniszczyć cały wsad celulozy. Chemicy z największych firm utworzyli stowarzyszenie Digital Printing Deinking Alliance, aby rozwijać wiedzę i szukać najlepszych rozwiązań odbarwiania wydruków cyfrowych. Jest jeszcze zbyt wcześnie, żeby mówić, że problem został całkowicie rozwiązany, ale wszystko jest na najlepszej drodze.

Czasy, w których pozwalano sobie na marnowanie energii podczas produkcji, już dawno minęły. Od silnych wstrząsów naftowych w latach 70. po obecny poziom świadomości wpływu człowieka na klimat – racjonalizacja zużycia energii jest w centrum wszystkich procesów produkcyjnych. Przemysł papierniczy tradycyjnie wiąże się z wysokim zużyciem energii, jednak w ostatnich latach poczyniono ogromny postęp w tej dziedzinie. Coraz częściej producenci papieru wprowadzają pomysłowe sposoby ponownego użycia ciepła generowanego w wyniku produkcji. Przykładowo, M-real w szwedzkim Husum ogrzewa wiejską szkołę i boisko do piłki nożnej z ciepła wytwarzanego podczas produkcji masy celulozowej.

Dwutlenek węgla to produkt uboczny metabolizmu u ludzi i surowiec niezbędny do procesów metabolicznych rośliny. Nie ma w nim nic złego – chyba że występuje w nadmiarze, co może powodować senność, zawroty głowy lub nawet utratę przytomności. Jednak jeśli jest go zbyt mało, rośliny nie mogą rosnąć, a co za tym idzie – uwalniać tlenu do atmosfery. Dwutlenek węgla jest koniecznym związkiem, aby istniało życie na naszej planecie, dlatego zarządzanie jego emisją powinno być w centrum zainteresowania każdej firmy poligraficznej i nie tylko.

Na całym świecie uważa się, że emisja gazów cieplarnianych jest problemem każdej firmy, gdyż dotyczy użytkowników rozwiązań końcowych, a także stanowi problem poruszany na szczeblu rządowym. Przemysł poligraficzny akceptuje to, dlatego tak wiele firm opracowało zielone strategie biznesowe. Zarządzanie respektujące środowisko naturalne wpisane jest w odpowiedzialność wobec klientów. Dotyczy to wszystkich elementów produkcji, a także całego łańcucha dostaw, prepressu oraz dystrybucji.